درمان زخم عفونی
بدن انسان در تماس دائم با میکروارگانیسم های متعددی توسط منابع درونی و بیرونی است. کاهش دفاع میزبان و افزایش تعداد میکروارگانیسمها یکی از دلایل این رخداد است. زمانی که مقاومت میزبان، توانایی کنترل میکروارگانیسمها را ندارد، عفونت موضعی زخم ایجاد میشود. عفونت موضعی کنترل نشده از یک زخم، میتواند منجر به عمیقتر شدن و تشدید آن شده و همانند سلولیتهای گسترده، استئومیلیت، باکتریمی و سپسیس شود.
در نگاهی عمیقتر، عفونت زخمهای موضعی، ترمیم بافت را از بین برده و از آن به عنوان یکی از دلایل مهم مزمن شدن زخم نام برده میشود. حضور مستمر میکروارگانیسمها منجر به هجوم فاگوسیتها میشود که رادیکالهای آزاد و آنزیمهای پروتئینی آزاد میکنند. تجمع این مواد در زخم، آسیب بافتی را بیشتر میکند. علاوه بر این، میانجیهای التهابی با تولید ترومبوز موضعی و انقباض رگهای خونی که نتیجه آن کاهش اکسیژن در محیط اطراف زخم و تکثیر باکتریهای اضافی است، یک چرخه طولانی و مخرب التهابی را پایهریزی مینمایند. پاسخ ایمنی میزبان ممکن است در تلاش برای محدود کردن فرآیند خودویرانی، کاهش یابد. مرحله موفق ترمیم زخم نیز تحت تاثیر عفونت زخم قرار میگیرد.
اگر زخمی آلوده شود، میتواند به جای بهتر شدن، بدتر شود. هرگونه درد، قرمزی و تورم بهطور معمول بر شدت آن افزوده میشود.
عفونت زخم همچنین می تواند علائم دیگری مانند:
- ۰.۱ عفونت زخم همچنین میتواند علائم دیگری مانند:
- ۱ بهترین روشهای درمان زخم عفونی
- ۱.۲ نکات مهم در رابطه با درمان زخمهای عفونی در خانه:
- ۱.۱ هنگام عفونت زخم چه باید کرد؟
- ۱.۳ به منظور درمان زخمهای عفونی در داخل منزل، مراحل زیر را دنبال کنید:
- ۱.۴ برخی از عوامل میتواند خطر ابتلا زخم به عفونت را افزایش دهد، این عوامل عبارتند از:
- ۱.۵ درمان پزشکی برای زخم عفونی و آلوده:
- ۱.۶ چگونه میتوان از عفونت زخم جلوگیری کرد؟
- ۱.۷ جلوگیری از عفونت در زخمهای ناشی از جراحات
- ۲ درمان زخم عفونی چگونه انجام میشود؟
- ۲.۱ مراقبت از زخم جراحی در خانه
- ۲.۲ برخی از عوارض عفونت زخم جراحی کدامند؟
- پوست گرم در اطراف زخم
- ترشحات زرد یا سبز ناشی از زخم
- زخم بوی نامطبوع میدهد
- رگههای قرمز روی پوست اطراف زخم وجود دارد
- تب و لرز
- درد ها
- حالت تهوع
- استفراغ
بهترین روش های درمان زخم عفونی
درمان زخم عفونی بستگی به جدیت و نوع عفونت دارد. در ادامه، به چند روش درمانی برای زخمهای عفونی اشاره میکنم:
۱. تمیز کردن زخم: ابتدا زخم باید به طور کامل تمیز شود. برای این منظور، ممکن است لازم باشد زخم را با محلول نمکی یا محلول آنتیسپتیک تمیز کنید. پس از تمیز کردن، زخم باید خشک و تمیز نگه داشته شود.
۲. آنتیبیوتیکها: در صورت عفونت شدید، ممکن است پزشک به شما آنتیبیوتیکها تجویز کند. آنتیبیوتیکها میتوانند به کنترل و کاهش عفونت کمک کنند و به زخم شما در بهبود سریعتر کمک کنند.
۳. ترمیم زخم: در صورتی که زخم عمق زیادی داشته باشد و نیاز به ترمیم دارد، ممکن است پزشک بخشی از بافت آسیب دیده را بردارد و زخم را با دوختن یا استفاده از روشهای ترمیمی دیگر بسته کند.
۴. مراقبت و پوشش زخم: پس از درمان اولیه، زخم باید با یک پوشش مناسب محافظت شود. استفاده از پانسمانهای ضد عفونی و مرطوب کننده میتواند در بهبود زخم عفونی مؤثر باشد.
۵٫ مراقبتهای متمم: درمان زخم عفونی ممکن است نیازمند مراقبتهای متمم باشد. این شامل تغذیه سالم، مصرف مکملهای غذایی مناسب (مانند ویتامین C و روی)، استراحت کافی و کاهش فشار در منطقه زخم است.
هنگام عفونت زخم چه باید بکنیم؟
اگر هر یک از نشانهها و علائم فوق را داشته باشید و حس کردید که زخم شما دچار عفونت شده است، در اسرع وقت باید به کلینیک زخم و به متخصص زخم عفونی مراجعه کنید . متخصص یک نمونه از زخم شما گرفته و آن را به آزمایشگاه ارسال میکند. در پی این آزمایش مشخص میشود که زخم شما با چه نوع میکروبی دچار عفونت شده است. او به شما کمک میکند که زخم خود را تمییز نگه دارید و در صورت لزوم روش درمانی خاصی را برای شما تجویز میکند.
نکات مهم در رابطه با درمان زخمهای عفونی در خانه:
همانطور که بیان شد، درمان زخمهای عفونی جزئی در خانه امکان پذیر است اما عفونتهای شدیدتر نیاز به مراقبتهای فوری پزشکی دارند. به ویژه زخمهایی که علائمی مانند ترشحات، تب و رگههای قرمز در اطراف خود دارند.
به منظور درمان زخم های عفونی در داخل منزل، مراحل زیر را دنبال کنید:
- قبل از شروع درمان، از ضدعفونی بودن تمام تجهیزات، اطمینان حاصل کنید. به طور مثال در صورت استفاده از موچین، ابتدا آن را با الکل تمیز کنید.
- دست ها را با صابون و آب گرم بشویید و سپس آنها را خشک کنید.
- زخم ایجاد شده در اثر برش یا خراش را با جاری کردن آب گرم روی پوست تمیز کنید و برای تمیز کردن پوست اطراف زخم از آب گرم و صابون استفاده کنید. اما توجه داشته باشید که از استفاده از صابون روی زخم خودداری کنید.
- اجازه دهید که پوست خشک شود.
- پماد ضدعفونی را روی زخم بمالید.
- با استفاده از باند یا پانسمان مناسب، محل آسیب دیده را محافظت کنید.
برخی از عوامل میتواند خطر ابتلا زخم به عفونت را افزایش دهد، این عوامل عبارتند از:
- گردش خون ضعیف
- دیابت
- چاقی
- سیستم ایمنی ضعیف بدن
- سوء تغذیه
- بهداشت ضعیف
- تحرک زیاد یا عدم تحرک
عوارض زخمهای عفونی
اگر فردی برای عفونت زخم معالجه نکند، میتواند این عفونت در سایر نقاط بدن نیز گسترش یابد، که ممکن است منجر به عوارض جدی شود، از جمله:
سلولیت
سلولیت یک عفونت از لایهها و بافتهای عمیقتر پوست است و میتواند باعث تورم، قرمزی و درد در ناحیه آسیبدیده شود. علائم دیگر میتواند شامل تب، سرگیجه و حالت تهوع و استفراغ باشد.
پوکی استخوان
پوکی استخوان یک عفونت باکتریایی استخوان است و علائم آن شامل درد ، قرمزی و تورم در ناحیه آلوده است. خستگی و تب علائم دیگری است که ممکن است مبتلایان به استئومیلیت را تحت تأثیر قرار دهد.
سپسیس
سپسیس یک واکنش ایمنی شدید است که گاهی اوقات با ورود یک عفونت به جریان خون ممکن است رخ دهد. سپسیس میتواند منجر به نارسایی اندامهای متعدد شود و تهدید کننده زندگی است.
درمان پزشکی برای زخم عفونی و آلوده:
پزشکان میتوانند عفونت باکتریایی را با آنتی بیوتیک درمان کنند. برای فرد مهم است که دوره آنتی بیوتیکها را کامل انجام دهد تا عفونت را به طور کامل درمان کند و از مقاومت باکتری ها به دارو جلوگیری کند.
علاوه بر تمیز کردن، بعضی از زخم ها ممکن است نیاز به درمان بیشتر داشته باشد. اگر برش بزرگ یا عمیق باشد، برای مثال، ممکن است پزشک یا پرستار برای بستن آن از بخیه استفاده کنند. در عوض آنها میتوانند برشهای کوچکتر را با چسب پزشکی یا نوارهای نواری ببندند.
اگر زخم حاوی بافت مرده یا آلوده باشد، متخصص زخم ممکن است این روش را با روشی به نام دبریدمان خارج کند. اگر علت زخم، نیش یا جراحت از جسم کثیف یا زنگ زده باشد، ممکن است فرد به واکسن کزاز احتیاج داشته باشد.
چگونه میتوان از عفونت زخم جلوگیری کرد؟
جلوگیری از عفونت در زخمهای جراحی
هنگامی که شما یک عمل جراحی انجام میدهید، تیم جراحی اقداماتی را برای جلوگیری از عفونت انجام می دهد.
تعدادی کار نیز وجود دارد که میتوانید خودتان انجام دهید تا احتمال عفونت را کاهش دهید. مثلا:
- قبل از عمل خود دوش بگیرید یا حمام کنید و خود را با آب و صابون بشویید.
- قبل از عمل تمام جواهرات و لاک ناخن را بردارید.
- زخم را پوشانده و اطراف آن را تمیز نگه دارید. بعد از انجام بیشتر از دو روز میتوانید دوش بگیرید.
- اگر متوجه قرمز شدن یا دردناک شدن پوست اطراف زخم شدید، در اسرع وقت به پزشک یا پرستار خود
مراجعه کنید.
جلوگیری از عفونت در زخمهای ناشی از جراحات
نکاتی برای جلوگیری از عفونت زخمهای آسیب زا:
- به محض وقوع زخم، پوست اطراف آن را تمیز کنید.
- اگر فکر میکنید هنوز تکههایی از اجسام خارجی در زخم وجود دارد، به پرستار جراحی خود مراجعه کنید.
- اگر این یک زخم بسیار عمیق است، یا لبههای آن بسیار فاصله دارد، یا نمیتوانید خونریزی را متوقف کنید، در صورت نیاز به بخیه به نزدیکترین واحد درمانی مراجعه کنید.
- برای کمک به دور نگهداشتن میکروبها، از ضدعفونیکننده در اطراف ناحیه زخم استفاده کنید.
- برای محافظت از آن در برابر میکروبها، از گاز یا نوعی پانسمان که به زخم میچسبد استفاده نکنید.
- گزش به احتمال زیاد آلوده میشود –در اولین نشانههای این امر به دنبال مشاوره پزشکی باشید. اگر آسیبدیدگی زیاد باشد، یا زخمهای متعدد گزش وجود داشته باشد، شاید داشتن آنتی بیوتیک نیاز باشد. در این مورد بلافاصله به دنبال مشاوره باشید، نه اینکه منتظر علائم عفونت باشید.
- اگر فکر میکنید عفونت در حال پیشرفت است، جراحت را به فورا متخصص نشان دهید.
- در صورت لزوم واکسیناسیون کزاز را انجام دهید.
عفونت زخم جراحی
یکی از شایع ترین نوع زخم عفونی، زخم ناشی از جراحی است. عمل جراحی که منجر به برش پوست میشود میتواند منجر به عفونت زخم، پس از جراحی شود. اکثر عفونت زخمهای جراحی، ۳۰ روز پس از جراحی ظاهر میشود.
عفونت زخم جراحی، میتواند سبب قرمز شدن، دردناک و گرم شدن پوست اطراف زخم شود. همچنین یکی دیگر از نشانههای آن، حساس بودن منطقه زخم به لمس میباشد، در این حالت ممکن است فرد دچار تب شود.
علل ایجاد عفونت زخم جراحی
یکی از شایعترین نوع زخم عفونی، زخم ناشی از جراحی است. عمل جراحی که منجر به برش پوست میشود میتواند منجر به عفونت زخم، پس از جراحی شود. اکثر عفونت های جراحی، ۳۰ روز پس از جراحی ظاهر می شود.یکی از شایعترین نوع زخم عفونی، زخم ناشی از جراحی است. عمل جراحی که منجر به برش پوست میشود میتواند منجر به عفونت زخم، پس از جراحی شود. اکثر عفونتهای جراحی، ۳۰ روز پس از جراحی ظاهر میشود.
عفونت زخم جراحی، میتواند سبب قرمز شدن، دردناک و گرم شدن پوست اطراف زخم شود. همچنین یکی دیگر از نشانههای آن، حساس بودن منطقه زخم به لمس میباشد، در این حالت ممکن است فرد دچار تب شود.
علل ایجاد عفونت زخم جراحی
زخم جراحی میتواند در پی یکی از عوامل زیر آلوده شود:
- توسط میکروبهایی که بر روی پوست شما وجود دارد. در این حالت میکروب از روی پوست به محل زخم جراحی گسترش مییابد.
- توسط میکروبهایی که در بدن شما وجود دارد.
- توسط میکروبهای موجود در هوا.
- آلوده بودن دستهای ارائه دهنده خدمات بهداشتی و پرستار.
- آلوده بودن ابزار جراحی.
برخی از عواملی که خطر عفونت زخم جراحی در بیمار را افزایش میدهد:
- بیماری دیابت در حالتی که کنترل نشده باشد
- ضعیف بودن سیستم ایمنی بدن
- اضافه وزن یا چاقی
- مصرف سیگار
- مصرف کورتیکواستروئیدها
- عمل جراحی که بیشتر از ۲ ساعت طول میکشد.
انواع عفونت زخم جراحی
زخم عفونی جراحی سطوح مختلفی دارد:
سطحی: در این حالت عفونت تنها در ناحیه پوست گسترش یافته است.
عمیق: در نوع عمیق آن، عفونت عمیقتر و از پوست به عضله و بافتها رسیده است.
عفونت ارگانی: در این حالت عفونت زخم عمیق است و شامل اندامی که تحت عمل جراحی قرار گرفته است، میشود.
عفونت زخم جراحی، چگونه تشخیص داده میشود؟
متخصص زخم عفونی میتواند عفونت زخم جراحی را با بررسی زخم، ارزیابی علائم و مشاهده ترشح مایع از زخم، تشخیص دهد.
درمان زخم عفونی چگونه انجام میشود؟
درمان زخم عفونی جراحی، بسته به نوع آن تعیین میشود. در اکثر موارد از آنتی بیوتیکها برای درمان، استفاده میشود. اما گاهی اوقات ممکن است برای درمان زخم عفونی جراحی، نیاز به جراحی باشد.
آنتی بیوتیکها
شما ممکن است از آنتی بیوتیکها برای درمان عفونت زخم جراحی خود استفاده کنید. مدت زمان لازم برای مصرف آنتی بیوتیکها متفاوت است و توسط پزشک معالج شما تجویز میشود. از مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک بپرهیزید.
اغلب درمان زخم جراحی بستگی به محلی دارد که زخم در آن قسمت ایجاد شده است. به طور معمول پانسمان زخم بر روی زخم جراحی قرار میگیرد، این پانسمان باید به طور منظم تعویض شود. تعویض به موقع پانسمان جراحت، احتمال ابتلا به عفونت را کاهش میدهد. زخم جراحی و پوست اطراف زخم باید همیشه تمیز باشد، اگر شما میخواهید در منزل از زخم جراحی خود مراقبت کنید، لازم است با متخصص درمان زخم، در رابطه با شستشو و نحوه تعویض پانسمان زخم، مشورت کنید.
مراقبت از زخم جراحی در خانه
مراقبت خانگی از زخم جراحی میتواند شامل روشهایی مانند تعویض مکرر پانسمان و تمیز کردن زخم باشد. استفاده از داروهای ضد درد نیز میتواند درد ناشی از زخم را، کاهش دهد. اغلب بیمارانی که تحت عمل جراحی قرار میگیرند، قبل از بهبود یافتن کامل زخم، از بیمارستان ترخیص میشوند. ضروری است که بیماران از همه دستور العملهای مراقبت خانگی از زخم، پیروی کنند.
برخی از عوارض عفونت زخم جراحی کدامند؟
زخم جراحی معمولا در طی ۳۰ روز پس از عمل جراحی، ممکن است دچار عفونت شود. عفونت ممکن است سبب قرمزی، دردناک شدن، گرم شدن جراحت و پوست اطرافش شود، ترشح مایع و حساسیت به لمس نیز از دیگر عوارض عفونت زخم جراحی محسوب میشود. برای درمان، متخصص زخم ممکن است مصرف آنتی بیوتیک را برای بیمار تجویز کند و یا ممکن است مجبور به باز کردن زخم برای تمیز کردن و شستشوی آن شود.